Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2014

Το μήνυμα μιας 26χρονης Ιρανής

 
Ένα σπαρακτικό μήνυμα έστειλε στη μητέρα της μια 26χρονη Ιρανή που εκτελέστηκε στις 25 Οκτωβρίου. Η Reyhaneh Jabbari απαγχονίστηκε, επειδή το 2007 είχε κατηγορηθεί για τη δολοφονία ενός άνδρα που προσπάθησε να τη βιάσει. Στο ηχητικό μήνυμα, που ηχογράφησε για τη μητέρα της τον Απρίλη, φαίνεται να έχει συμβιβαστεί με τη μοίρα της, μετά από πέντε χρόνια αναμονής της εκτέλεσής της. Ιρανοί ακτιβιστές διαμοίρασαν το μήνυμα, σύμφωνα με τη θέληση της Jabbari.


Αγαπημένη Sholeh, σήμερα έμαθα ότι είναι η σειρά μου να αντιμετωπίσω την Qisas (το Ιρανικό καθεστώς εκπλήρωσης του νόμου της ανταπόδοσης). Νιώθω πληγωμένη, γιατί δεν μου είπες εσύ ότι έχω φτάσει στην τελευταία σελίδα του βιβλίου της ζωής μου. Δεν πιστεύεις ότι έπρεπε να ξέρω; Ξέρεις πόση ντροπή νιώθω που είσαι στεναχωρημένη. Γιατί δεν μου έδωσες την ευκαιρία να φιλήσω το χέρι σου κι εκείνο του πατέρα;
Ο κόσμος μού επέτρεψε να ζήσω ελεύθερη για 19 χρόνια. Εκείνο το απαίσιο βράδυ θα έπρεπε να πεθάνω εγώ. Το σώμα μου θα είχε πεταχτεί σε κάποια γωνιά της πόλης και, ύστερα από λίγες μέρες, η αστυνομία θα σε οδηγούσε στο γραφείο του ανακριτή, για να αναγνωρίσεις το πτώμα μου. Εκεί θα μάθαινες ότι με είχαν βιάσει. Ο δολοφόνος δεν θα είχε βρεθεί ποτέ, εφόσον δεν έχουμε ούτε τα πλούτη ούτε τη δύναμή τους. Ύστερα θα συνέχιζες τη ζωή σου με βάσανα και ντροπή. Λίγα χρόνια αργότερα θα πέθαινες από αυτό το βάσανο και αυτό θα ήταν όλο.
Παρ' όλα αυτά, με αυτό το καταραμένο χτύπημα η ιστορία άλλαξε. Το σώμα μου δεν πετάχτηκε σε κάποια άκρη, αλλά στον τάφο της φυλακής Evin και των μοναχικών της θαλάμων και τώρα στην όμοια με τάφο φυλακή Shar-e Ray. Αλλά παραδώσου στην μοίρα και μην παραπονιέσαι. Ξέρεις καλά ότι ο θάνατος δεν είναι το τέλος της ζωής. Μου έμαθες ότι ερχόμαστε στον κόσμο για να κερδίσουμε εμπειρίες και να πάρουμε μαθήματα και ότι μαζί με κάθε άνθρωπο γεννιέται και μία ευθύνη. Έμαθα ότι κάποιες φορές πρέπει κανείς να παλέψεις. Θυμάμαι που μου είπες ότι ο αμαξάς διαμαρτυρήθηκε για τον άντρα που τον μαστίγωσε, αλλά εκείνος τον μαστίγωσε στο κεφάλι και στο πρόσωπο τόσο, που τελικά τον σκότωσε. Μου είπες ότι για τη δημιουργία μιας αξίας θα πρέπει κανείς να επιμένει, ακόμα κι αν πεθάνει. Μας έμαθες ότι στο σχολείο θα πρέπει να παραμένουμε «κυρίες», όταν αντιμετωπίζουμε καυγάδες και πειράγματα. Θυμάσαι πόσο πολύ επέμενες στον τρόπο συμπεριφοράς μας; Η συμβουλή σου ήταν λάθος τελικά.
Όταν αυτό το περιστατικό συνέβη, οι διδαχές μου δεν με βοήθησαν. Το να είμαι παρούσα στο δικαστήριο με έκανε να φαίνομαι σαν ψυχρός δολοφόνος και σαν αδίστακτη εγκληματίας. Δεν έχυσα δάκρυα. Δεν παρακάλεσα. Δεν έσκυψα το κεφάλι μου, γιατί είχα εμπιστοσύνη στο νόμο. Αλλά κατηγορήθηκα ότι ήμουν αδιάφορη ως προς την αντιμετώπιση του εγκλήματος. Βλέπεις, δεν έχω σκοτώσει ούτε κουνούπι και τις κατσαρίδες τις απομάκραινα πιάνοντάς τες από τις κεραίες τους. Τώρα θεωρούμαι πλέον ένας δολοφόνος εκ προ μελέτης. Η συμπεριφορά μου απέναντι στα ζώα μεταφράστηκε σαν θέληση να ήμουν αγόρι και ο δικαστής δεν ασχολήθηκε περισσότερο ώστε να παρατηρήσει ότι την περίοδο του περιστατικού είχα μακριά, βαμμένα νύχια. Πόσο αισιόδοξος είναι εκείνος που περίμενε δικαιοσύνη από δικαστές! Δεν έλαβε ποτέ υπ' όψιν του το γεγονός ότι τα χέρια μου δεν ήταν τραχιά, σαν μιας γυναίκας που αθλείται, πόσο μάλλον μιας μποξέρ. Και αυτή η χώρα, για την οποία έσπειρες την αγάπη μέσα μου, δεν με ήθελε ποτέ και κανείς δεν με στήριξε, όταν κάτω από τα χτυπήματα του ανακριτή έκλαιγα και άκουγα τους πιο χυδαίους χαρακτηρισμούς. Όταν και το τελευταίο σημάδι ομορφιάς έφυγε από εμένα και ξύρισαν το κεφάλι μου, με αντάμειψαν με 11 μέρες στην απομόνωση.
Αγαπημένη Sholeh, μην κλάψεις με αυτά που ακούς. Όταν την πρώτη μέρα στο αστυνομικό τμήμα ένας ανύπανδρος άνδρας με πλήγωσε για τα νύχια μου, κατάλαβα ότι την ομορφιά δεν την ψάχνει κανείς εδώ πέρα. Ούτε την ομορφιά της εμφάνισης ή την ομορφιά των σκέψεων και των ευχών ή έναν όμορφο γραφικό χαρακτήρα ή την ομορφιά των ματιών και του οράματος ή ακόμα και την ομορφιά μιας φωνής. Αγαπημένη μου μητέρα, η ιδεολογία μου έχει αλλάξει και δεν ευθύνεσαι εσύ γι' αυτό. Τα λόγια μου δεν έχουν τέλος και έδωσα το μήνυμα σε κάποιον, έτσι ώστε, όταν θα εκτελεστώ χωρίς την παρουσία σου, να δοθεί σε εσένα. Σου άφησα και πολύ γραπτό υλικό ως κληρονομιά.
Παρ' όλα αυτά, πριν το θάνατό μου θέλω κάτι ακόμα από εσένα. Κάτι που θα πρέπει να μου προσφέρεις με όλη τη δύναμή σου και με κάθε τρόπο που μπορείς. Για την ακρίβεια, είναι το μόνο πράγμα που θέλω από αυτόν τον κόσμο, από αυτή τη χώρα και από σένα. Ξέρω ότι χρειάζεσαι χρόνο γι' αυτό. Γι αυτό το λόγο σου λέω ένα μέρος της διαθήκης μου νωρίτερα. Σε παρακαλώ, μην κλαις και άκου. Θέλω να πας στο δικαστήριο και τους πεις το αίτημά μου. Δεν μπορώ να γράψω τέτοιο γράμμα μέσα από τη φυλακή για να εγκριθεί από τον διευθυντή της. Για μια ακόμα φορά πρέπει να υποφέρεις εξαιτίας μου. Είναι το μοναδικό πράγμα για το οποίο, ακόμα κι αν εκλιπαρούσες γι' αυτό, δεν θα θύμωνα, αν και σου έχω πει πολλές φορές να μην παρακαλέσεις για να με σώσεις από την εκτέλεση.
Καλή μου μητέρα, αγαπημένη Sholeh, που σ' αγαπάω περισσότερο κι από τη ζωή μου. Δεν θέλω να σαπίσω κάτω από το χώμα. Δεν θέλω τα μάτια μου ή η νεαρή μου καρδιά να γίνουν σκόνη. Παρακάλεσε να κανονιστεί έτσι ώστε, με το που θα απαγχονιστώ, η καρδιά μου, τα νεφρά, τα μάτια, τα κόκκαλά μου και οτιδήποτε άλλο μπορεί να μεταμοσχευτεί να δοθούν σε κάποιους που τα έχουν ανάγκη, σαν δώρο. Δεν θέλω ο παραλήπτης να γνωρίζει το όνομά μου, να μου αγοράσει λουλούδια ή ακόμα και να προσευχηθεί για μένα.
Σου λέω από τα βάθη της καρδιάς μου ότι δεν θέλω έναν τάφο για να έρχεσαι να θρηνείς και να υποφέρεις. Δεν θέλω να φορέσεις τίποτα μαύρο για εμένα. Κάνε ό,τι μπορείς για να ξεχάσεις τις δύσκολες μέρες μου. Δώσε με στον άνεμο, να με πάρει μακρυά. Αυτός ο κόσμος δεν μας αγάπησε. Δεν ήθελε τη μοίρα μου. Και τώρα παραδίνομαι και καλοδέχομαι τον θάνατο. Γιατί στο δικαστήριο του Θεού θα καταδικάσω τους επιθεωρητές, θα καταδικάσω τον επιθεωρητή Shamlou, θα καταδικάσω τον δικαστή και τους δικαστές του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας, που με έδειραν όταν ήμουν ξύπνια και δεν σταμάτησαν να με παρενοχλούν. Στο δικαστήριο του Δημιουργού θα καταδικάσω τον γιατρό Farvandi, θα κατηγορήσω τον Qassem Shabani και όλους εκείνους που, από άγνοια ή με τα ψέμματά τους, με αδίκησαν και καταπάτησαν τα δικαιώματά μου και δεν έδωσαν σημασία στο γεγονός ότι αυτό που φαίνεται πολλές φορές διαφέρει από αυτό που είναι.
Αγαπημένη μου Sholeh με την μαλακή καρδιά, στον άλλο κόσμο θα βρεθούμε εγώ κι εσύ και οι κατήγοροι και οι κατηγορούμενοι. Ας δούμε τι θέλει ο Θεός. Ήθελα να σε αγκαλιάσω πριν πεθάνω. Σ' αγαπώ.

Πηγή: www.lifo.gr


Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2014

Ένας ήρωας του '40 που μεγάλωσε στα Σουδενά


Ο Ταγματάρχης Κωστάκης ήταν από τους πρωταγωνιστές της ηρωικής άμυνας του ελληνκού στρατού στον πόλεμο του '40.
Λακκιώτης στην καταγωγή, μεγάλωσε στο χωριό μας, αφού ο πατέρας ήταν τζιομπάνος σε κοπάδι της περιοχής.
Ήταν ένας ευφής και χαμηλών τόνων άνθρωπος, που δεν εξαργύρωσε τη φήμη του και δεν εκποίησε τις ιδέες του.


Ακολουθεί κείμενο της Μαίρης Τζώρα από το epirusgate.blogspot.gr

 
Ο «κανονιέρης του ‘40», αφανής ήρωας του ελληνοαλβανικού μετώπου

Γράφει η Μαίρη Τζώρα

«28η Οκτωβρίου 1940.
Έδρα της Μοίρας εις Αγίαν Μαρίνα Ρεπετίστης. Η Μοίρα έχει υπό την Δ/νσιν της 1ης Πυρ/χιας, VIII Συν/τος Πυροβολικού Ιωαννίνων υπό υπ/γόν Φωτίου διαμετρήματος 7,5 Σκόντα και την 5η Πυρ/χιαν των 10,5 Σνάιδερ. 21η Αθηνών υπό λοχαγόν Δημόπουλο Παναγιώτην. Επίσης δύο ουλαμούς συνοδείας των 6,5 του 40ου και 42ου Συν/τος Πεζικού.
Περί ώραν 4.30 πρωινήν ειδοποιήθη ο Ταγ/χης κ. Κωστάκης Δ. ότι εκυρήχθη ο πόλεμος στη χώρα να καταληφθώσι υπό των Πυρ/χιών αι πολεμικαί των θέσεις. Ο λοχαγός Δημόπουλος έταξε την Πυρ/χίαν του εις Αγίαν Μαρίναν, οι παρατηρηταί ανθ/γος Ευρυσθένης Δάλλας επί υψώματος Μονής Σωσίνου. Ο Ταγματάρχης ανεχώρησε αμέσως με ανθ/γόν Παπαιωάννου Αλ. και ιατρόν Μπέσαν Ιωάννη ακολουθούμενοι υπό των λοχιών (συνδέσμου και παρατηρητού) διάθεσιν 1ης Πυρ/χίας εχόμενης κατ' ουλαμούς του μεν πρώτου εις θέσιν αριστεράν υψώματος Χάνι Δελβινακίου υπό ανθυπασπιστή Παπαχρήστο, του δε δευτέρου ουλαμού η θέσις παρά την διακλάδωσιν Δελβινακίου Πωγωνιανής…»
Ο «κανονιέρης του ‘40», αφανής ήρωας του ελληνοαλβανικού μετώπου, ο έφεδρος εκ μονίμων, ταγματάρχης ορεινού πυροβολικού, Δημήτριος Κωστάκης, στο προσωπικό του στρατιωτικό ημερολόγιο, αποσπάσματα του οποίου δημοσιεύει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, αποτυπώνει με λεπτομέρεια μια από τις γραμμές της αμυντικής διάταξης του ελληνικού στρατού στο Καλπάκι το 1940. Ο ταγματάρχης Κωστάκης, μαζί με τον υποστράτηγο Κατσιμήτρο και τον Συνταγματάρχη Μαυρογιάννη, ήταν η ψυχή του Έπους του 1940, καθώς έπαιρναν τις επιτελικές αποφάσεις για την 8η Μεραρχία στο μέτωπο του ελληνοϊταλικού πολέμου. Μάλιστα, αντιλαμβανόμενοι έγκαιρα τις προθέσεις των Ιταλών, είχαν καταγράψει τα πιθανά περάσματα της ελληνοαλβανικής μεθορίου και γνώριζαν που θα αντιπαραταχθούν οι ελληνικές δυνάμεις.

«2 Νοεμβρίου 1940.
Ζωηρή κίνησις εχθρών εις Παρακάλαμον. Αυτοκίνητα. Πεζικό, τανκς, μοτοσικλέτες. Εγένοντο βολές επιτυχώς Φωτίου-Δημόπουλου. Αναχαίτισις οχημάτων. Εβλήθησαν ποδηλατισταί, οίτινες διελύθησαν με απώλειες πολλών νεκρών και τραυματιών… 'Αλλη φάλαγγα, κατερχόμενη δεξιά, εβλήθη επιτυχώς και διέκοψε προέλαση προς οδόν Γορίτσας. Διεσκορπίσθησαν εντός δάσους προς Ζαραβίναν. Βλήματα Δημοπούλου 2.237 καθ όλην την ημέρα…»
Το ημερολόγιο του θρυλικού ταγματάρχη, καθώς και τα προσωπικά του αντικείμενα, φυλάσσονται με σεβασμό και υπερηφάνεια από την οικογένεια του. Ο γιος του Ελευθέριος Κωστάκης και η κόρη του Ασπασία Κωστάκη-Γκόρου, μίλησαν στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων για τον σεμνό άνθρωπο, τον πατέρα, τον πατριώτη, τον πολεμιστή. «Ο πατέρας, μάς έδωσε ηθικές αρχές και αξίες. Ήταν άνθρωπος μετρημένος στη ζωή του. Ήταν γενναίος πολεμιστής. Ποτέ δεν υπερέβαλε για τις επιτυχίες του στα πεδία των μαχών. Αγαπούσε την πατρίδα του», λέει με συγκίνηση η 83χρονη κόρη του Ασπασία.
Γνώρισα τον πατέρα μου όταν ήμουν 5 ετών. Αυτό γιατί μετά την συνθηκολόγηση συνελήφθη και μεταφέρθηκε στην Ιταλία και από εκεί στην Γερμανία και στα σύνορα με την Πολωνία ως όμηρος» αναφέρει ο 73χρονος Λευτέρης Κωστάκης. «Από το πεδίο της μάχης έφυγε μόνο λίγες ώρες, για να έρθει στο σπίτι μας, την ημέρα που γεννήθηκα. Ήταν Μάρτιος του 1941. Από τότε και εκείνος δεν με είχε ξαναδεί». Ο Λευτέρης Κωστάκης περιγράφει τον ταγματάρχη ως άνθρωπο σεμνό και αυστηρό μαζί. «Ήταν λιγομίλητος, χωρίς έπαρση», λέει ο γιος του. Θυμάται πως, όταν δεχόταν συγχαρητήρια για τη δράση του, «χαμογελούσε χωρίς να το δείχνει. Αγαπούσε τους φαντάρους σαν δικά του παιδιά», ενώ, όπως αναφέρει, «άσπρισαν τα μαλλιά του μέσα σε μία νύχτα, γιατί ξεψύχησε στα χέρια του ένας λοχαγός, αγαπημένος του φίλος, από βολή ιταλικού πολυβόλου».
Ο λογοτέχνης 'Αγγελος Τερζάκης, που βρέθηκε στο μέτωπο σμιλεύει στο βιβλίο του «Απρίλης 1946», στο κεφάλαιο «Νεροποντή», την προσωπικότητα του «γεροταγματάρχη»: «…Από καιρό, προτού ακόμη μπούμε στα Αλβανικά χώματα, μας ακολουθούσε η φήμη ενός γεροταγματάρχη του πυροβολικού, εφέδρου εκ μονίμων. Είχε τη διοίκηση μιας μοίρας ορειβατικού. Σκαρφάλωνε στ΄ αρβανίτικα βουνά, έστηνε τις πυροβολαρχίες του μονονυχτίς, στις πιο απίθανες κορφές που μονάχα ο ήλιος βλέπει. Και χαράματα την άλλη μέρα, ράντιζε τον σαστισμένο εχθρό με φωτιά και με σίδερο, του βούλωνε τα κανόνια. Ο τρόπος που ήξερε να χειρίζεται το πυροβολικό του χωρίς να χάνει ούτε βολή, η λεβέντικη παλληκαριά του η δυσανάλογη με τα χρόνια που τον βάραιναν, άλλες ακόμη πολεμικές αρετές συνδυασμένες με βαθιά συναδελφικότητα για τον φαντάρο τον έφεραν στην ολόπρωτη γραμμή των αρχηγών του αγώνα... Ήταν εγγύηση η συνεργασία του ταγματάρχη Κωστάκη σε οποιαδήποτε επιχείρηση... Έφευγε χαράματα και γύριζε αργά το βράδυ αλλαγμένος, φρέσκος χαρούμενος με το ρόδισμα της γλυκιάς αμαρτίας στο γεροντικό μάγουλο του... Θεός Εφέσιος στεκόταν και για μας εκεί στην Αλβανία, ο Κωστάκης!... 
Μια τέτοια μέρα, περνώντας με το αυτοκίνητο την κοιλάδα του Δρίνου, παίρνει το μάτι του, κάπου σε χωράφι έναν ξύλινο σταυρό. Πρόσταξε να σταματήσουν. Κατέβηκε. Ήταν ο πρόχειρος τάφος κάποιου ανώνυμου πυροβολητή. Στάθηκε σκεφτικός ο Κωστάκης μπροστά στον τάφο. Στο σκαμμένο μάγουλο του κυλήσανε δύο χοντροί κόμποι δάκρυα. Την άλλη μέρα ξαναμπαίνει στο αυτοκίνητο μαζί με τον παπά του στρατηγείου. Τραβάει τον ίδιο δρόμο και φτάνοντας στον ξύλινο σταυρό σταματάει πάλι. Κατεβαίνει και βάζει τον παπά να ψάλει τρισάγιο. Θα πίστευε ίσως πως εκπληρώνει έτσι ένα θρησκευτικό του χρέος. Όμως, για σένα που τον ήξερες, η πράξη του αυτή είχε άλλο νόημα. Ήτανε το μνημόσυνο ενός πατέρα στον τάφο του παιδιού του…»
 Ο ταγματάρχης Κωστάκης, όπως αποκαλύπτουν τα παιδιά του, είχε πάντα μαζί του την Αγία Γραφή, καθώς και μία εικόνα της Αγίας Βαρβάρας, την οποία είχε βρει το 1923, κατά την οπισθοχώρηση στα περίχωρα του Ουσάκ σε κάποια μισοκαμένη εκκλησία.


Ο θρυλικός ταγματάρχης γεννήθηκε το 1891 στο χωριό Μπεστιά Σουλίου. Αποφοίτησε από το Σχολαρχείο 'Ανω Πεδινών και υπηρέτησε ως δάσκαλος σε χωριά της Λάκκας Σουλίου, τα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας στην Ήπειρο και στην συνέχεια μετανάστευσε στην Αίγυπτο.
Όταν ξεκίνησε απελευθερωτικός αγώνας εναντίον των Τούρκων, επιστρέφει στην πατρίδα, για να καταταγεί ως εθελοντής τον Ιανουάριο του 1913 στην Πρέβεζα. Παίρνει μέρος σε όλες τις μάχες και λαμβάνει το πρώτο παράσημο ανδρείας. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, θέτει τον εαυτό του στην υπηρεσία της πατρίδας και γίνεται μόνιμος υπαξιωματικός του Ελληνικού Στρατού. Το 1919 μετέχει με το ελληνικό εκστρατευτικό Σώμα στην καταστολή της Οκτωβριανής Επανάστασης και προάγεται σε ανθυπασπιστή επ' ανδραγαθία. Στην εκστρατεία της Μικράς Ασίας πολέμησε στο Εσκί-Σεχίρ και στο Αφιόν-Καραχισάρ.
Όταν επέστρεψε στην πατρίδα παντρεύτηκε στα Ιωάννινα και απέκτησε 4 κόρες και ένα γιό. Ως ανθυπολοχαγός, ανέλαβε διοικητής πυροβολαρχίας και όταν το 1937 πήρε τον βαθμό του Ταγματάρχη υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες πυροβολικού. Ο Δημήτρης Κωστάκης αποστρατεύτηκε τον Φεβρουάριο του 1940, όμως λόγω των σοβαρών εξελίξεων εκείνης της εποχής, με αίτησή του, τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς επιστρέφει στο στράτευμα ως έφεδρος εκ μονίμων.
Μετά τη συνθηκολόγηση, συνελήφθη και επί 3,5 χρόνια έζησε σε κατάσταση ομηρίας σε στρατόπεδα της Ιταλίας, της Γερμανίας, της Πολωνίας, μέχρι τον Αύγουστο του 1945, οπότε και απελευθερώνεται από τα ρωσικά στρατεύματα.
Μετά τον πόλεμο ασχολήθηκε με κοινωνικό έργο, ενώ ήταν και επίτροπος στην εκκλησία της γειτονιάς του, στα Ιωάννινα, στην Αγία Μαρίνα. Πέθανε στις 3 Νοεμβρίου το 1961. Στην κηδεία τον τίμησαν όλοι οι συναγωνιστές του, οι φαντάροι που επέζησαν και συμπολίτες του. «Δεν υπήρχε εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης. Ούτε ένα στεφάνι. Ούτε ένας τιμητικός πυροβολισμός πάνω από τον τάφο του, ούτε κιλλίβαντας, γιατί ήταν δημοκράτης», αναφέρει η κόρη του.
Η ελληνική πολιτεία, 53 χρόνια μετά τον θάνατο του, θα τιμήσει τον θρυλικό ταγματάρχη, στις 4 Δεκεμβρίου με τα αποκαλυπτήρια της προτομής του, στο Μεγάλο Πεύκο. Ωστόσο, τον Νοέμβριο του 2000, οι συντοπίτες του από τα χωριά της Λάκκας Σουλίου, έστησαν προτομή του ήρωα κανονιέρη, στην γενέτειρα του τη Μπεστιά, ενώ στο προάστιο Ελεούσα και τη συνοικία της πόλης των Ιωαννίνων Καλούτσανη, δύο δρόμοι έχουν την ονομασία «Ταγματάρχη Κωστάκη» με απόφαση των τοπικών αρχών, παλαιότερα.



Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2014

Ένας κόκκος σταριού


Είμαι ένας κόκκος σταριού
Κράτα με στη χούφτα σου,
κλείσε τα μάτια σου
και άφησέ με να σου πω
την ιστορία της ζωής μου...

Όπως λέει και η ελληνική μυθολογία, η Θεά Δήμητρα με πρόσφερε στους προγόνους σου. Αυτή τους δίδαξε και την καλλιέργεια μου.
Από νωρίς εξαπλώθηκα σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης και αποτέλεσα τη βασική τροφή του ανθρώπινου είδους.
Προσαρμόστηκα σε όλα σχεδόν τα κλίματα που ο άνθρωπος με ταξίδεψε. Πέρασα πολλές αντιξοότητες, φτωχά εδάφη, ξηρασία, δυνατούς ανέμους. Όμως πάντα κατάφερνα να επιβιώνω και να γίνομαι τροφή για τον άνθρωπο και να δίνω το σπόρο για την επόμενη χρονιά.
Έτσι πέρασαν οι μέρες, οι βδομάδες, οι μήνες τα χρόνια, με χαρές και λύπες, με δυσκολίες και ευκολίες, με γάμους και χωρισμούς με κηδείες και βαφτίσια.
Θά 'ταν πριν 50 χρόνια περίπου που ο άνθρωπος μ’ έδιωξε από τα χωράφια του.
"Να φύγεις από δω! Δεν αξίζεις να σε καλλιεργώ. Δεν μου φέρνεις πολλά λεφτά στο σπίτι".
Και εγώ έφυγα... Ευτυχώς, με βρήκαν κάποιοι ηλικιωμένοι φίλοι μου στα βουνά και με κράτησαν. Συνέχισαν να με καλλιεργούν και εγώ τους έδινα τροφή και το σπόρο για την επόμενη χρονιά, με χιόνια και με μπόρες, με ήλιο και βροχή.
Κάτω στο κάμπο άλλαξαν τα πράγματα. Μοντέρνες ποικιλίες, πιο αποδοτικές, πιο ακριβές, πήραν τη θέση μου. Άδειασαν τα σπλάχνα της μάνας γης. Με δηλητήρια ραντίζουν τα κορμιά των σταριών. Στο τέλος, ω!, στο τέλος πετάνε την παραγωγή στη χωματερή, για να μείνει η τιμή ψηλά.
Ο αγρότης τώρα αγοράζει κάθε χρόνο το σπόρο.
Αφού ο άνθρωπος κατάφερε να δηλητηριάσει το νερό, τον αέρα και τη γη, άρχισε να με αναζητά ξανά.
Ήρθαν στα βουνά και με βρήκαν, μου ζήτησαν να κατεβώ στον κάμπο, να μπω στο σπιτικό τους και στα χωράφια τους ξανά.
Εγώ τους ακολούθησα.
Γέμισε ξανά μυρουδιές το σπίτι, γλυκό ψωμί! Τα παιδιά παίζουν στους αγρούς άφοβα και οι αγρότες έχουν το δικό τους σπόρο για την επόμενη χρονιά.
Κράτα με, γιατί αν τύχει και χαθώ, δεν θα με βρεις ξανά και είναι δεμένη η μοίρα μου μαζί με τι δική σου.

Γιατί να κρατήσουμε τους παραδοσιακούς σπόρους
Όπως λέει και το σιτάρι της ιστορίας μας, οι παραδοσιακές ποικιλίες έφτασαν σε μας από την αρχαιότητα. Το μονόκκοκο σιτάρι καλλιεργείται στον Ελλαδικό χώρο από την 7η χιλιετηρίδα π.Χ, δηλαδή εδώ και εννιά χιλιάδες χρόνια. Η φάβα της Σαντορίνης από το 1.500 π.Χ. εδώ και 3.500 χρόνια. Το σιτάρι που κάνουμε ψωμί έχει βρεθεί σε ανασκαφές στη Κνωσσό και χρονολογείται από το 6.500 π.Χ.
Οι παραδοσιακές ποικιλίες είναι ένα ζωντανό κομμάτι της ιστορίας και έχουμε χρέος να τις διατηρήσουμε, όπως διατηρούμε τα ιστορικά μνημεία. Οι σπόροι είναι ένα ζωντανό κομμάτι της ιστορίας μας. Εμπεριέχουν την ιστορική μνήμη.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι κατακτητές καταστρέφουν αμπελώνες εκατό χρόνων και ελαιώνες χιλιάδων χρόνων.
Οι παραδοσιακές ποικιλίες έχουν χρώματα, αρώματα και γεύσεις που δεν έχουν οι μοντέρνες ποικιλίες. Δώδεκα χιλιάδες ποικιλίες ντομάτας υπάρχουν καταγραμμένες παγκοσμίως. Κόκκινες, κίτρινες, μαύρες, πράσινες, μικρές, μεγάλες, αχλαδόσχημες κ.λ.π. Το ίδιο ισχύει και στα καλαμπόκια, στις πατάτες, στα φασόλια κ.λ.π
Ο αγρότης καλλιεργητής μπορεί να κρατάει το δικό του σπόρο κάθε χρόνο. Ο σπόρος είναι ο πρώτος κρίκος στη διατροφή μας. Όποιος ελέγχει το σπόρο έχει μια τεράστια πολιτική και οικονομική εξουσία. Από την άλλη μεριά, όποιος κρατάει το δικό του σπόρο μπορεί και αποφασίζει τι θα καλλιεργήσει μόνος του. Είναι αυτάρκης και ανεξάρτητος.
Ο καθένας από μας είναι σημαντικός και σπουδαίος και ο καθένας από μας παίζει καθοριστικό ρόλο στο μέλλον της χώρας μας και του πλανήτη όλου. Αρκεί να πάρουμε την ευθύνη που μας αναλογεί στα πράγματα που συμβαίνουν γύρω μας. Δεν είμαστε θύματα καταστάσεων, αλλά δημιουργοί τους. Τα γεγονότα δεν είναι τυχαία. Αν σήμερα είσαι εδώ, είναι γιατί έχεις συντονιστεί στη μεγάλη οικογένεια του Πελίτι, αλλά και στο παγκόσμιο κίνημα για την ελευθερία των σπόρων και της τροφής μας. Για μας και τις επόμενες γενιές. Οφείλουμε να εργαστούμε και να εργαστούμε τώρα.
Το τώρα είναι ο μοναδικός πραγματικός χρόνος. Ονειρέψου έναν καλύτερο κόσμο και κάθε μέρα κάνε ένα μικρό βήμα γι' αυτόν. Μια μέρα θα είναι πραγματικότητα.

Για το Πελίτι
Παναγιώτης Σαϊνατούδης

Ομιλία 2o ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡΩΝ
Αθήνα, Πλατεία Κοραή
18 Οκτωβρίου 2014


Σάββατο 18 Οκτωβρίου 2014

Λουλούδια της αυλής


Κατιφέδες


Ντάλιες

"Σκυλάκι" φυτρωμένο στο βράχο

Νησιώτικο

Μόλοχα ή "γεράνι"
 
Κρύσταλλο
Χρυσάνθεμο ή "Αγιοδημητριά"

Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2014

Η Ήπειρος της Φύσης και του Πολιτισμού στο επιστημονικό μικροσκόπιο

φωτ. Κώστας Ζήσης (costaszissis.com)
 
του Γιώργου Κιούση

Έναν σταθμό πεδίου, όπου φοιτητές και επιστήμονες θα μελετούν και θα διδάσκουν το ιδιαίτερου φυσικού κάλλους τοπίο της Ηπείρου, απέκτησε το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Πρόκειται για οικήματα σε περιοχές υψηλής περιβαλλοντικής αξίας, απομακρυσμένα από αστικά κέντρα, όπου ερευνητές από το οικείο Πανεπιστήμιο και από Πανεπιστήμια εγχώρια ή του εξωτερικού ή Ερευνητικά Ιδρύματα διαμένουν για να διδάξουν, να πραγματοποιήσουν επιτόπιες έρευνες, να κάνουν δειγματοληψίες, ή τέλος να οργανώσουν επιστημονικά συμπόσια.
Ο σταθμός προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα. Κατ' αρχάς φέρνει σε επαφή τους φοιτητές με τη φύση, δημιουργώντας μια αμεσότητα με το αντικείμενο μελέτης και κεντρίζοντας το ενδιαφέρον τους για το περιβάλλον. Δεύτερον, διευκολύνει τους ερευνητές λόγω της εγγύτητας με το ερευνητικό τους αντικείμενο. Η παρατήρηση, η δειγματοληψία, η ανάλυση, η επιστημονική συζήτηση, όλα γίνονται στο κέντρο του ενδιαφέροντος, τίποτα δεν γίνεται σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον, όπως είναι το πανεπιστημιακό εργαστήριο.
Το 2012 έγινε αρχική συμφωνία μεταξύ Λαμπριαδείου Ιδρύματος και του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και τον Ιούνιο του 2014 οριστικοποιήθηκε η παραχώρηση της χρήσης ενός κτηρίου 1.500 τ.μ., που λειτουργούσε μέχρι το 2007 ως οικοκυρική σχολή, για την εγκατάσταση του σταθμού πεδίου.
Ο σταθμός ΠΑΛΑΣΕ (Πανεπιστημιακός Λαμπριάδειος Σταθμός Έρευνας) του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων βρίσκεται στα Ανω Πεδινά, στο κέντρο του Ζαγορίου και σε μικρή απόσταση από το περιώνυμο φαράγγι του Βίκου-Βοϊδομάτη, στην υψικόρυφη οροσειρά της Τύμφης, με την τεράστια ποικιλία ενδημικών ειδών (χλωρίδα, πανίδα) και γεωφυσικών μορφών, όπως οι δρακολίμνες, οι χαλικώνες, τα σπηλαιοβάραθρα.
Είναι περιοχή ιδιαίτερου κάλλους όχι μόνο λόγω της βιοποικιλότητας, αλλά και του πολιτισμικού φορτίου της. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για «πολιτισμικό τοπίο», περιοχή δηλαδή όπου η βιοποικιλότητα και ο πολιτισμός, στις διάφορες μορφές και εκφάνσεις του από τις προϊστορικές εγκαταστάσεις των κυνηγών της εποχής των παγετώνων ώς τα πετρόκτιστα χωριά και το πυκνό δίκτυο από γεφύρια του 18ου και του 19ου αι., έχουν συν-εξελιχθεί για χιλιάδες χρόνια.
«Η Ηπειρος είναι από τις πλουσιότερες περιοχές του πλανήτη σε βιοποικιλότητα», μας λέει ο Γιώργος Θυφρονίτης, αναπληρωτής καθηγητής Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. «Για το τμήμα μας, είναι προτεραιότητα η μελέτη, προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος γενικότερα και ειδικότερα αυτού της Ηπείρου.
»Ενας τέτοιος σταθμός πεδίου δεν ενδιαφέρει μόνο τους βιολόγους. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο και έπειτα από πρότασή μας στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΠΑΛΑΣΕ συμμετέχουν εκπρόσωποι από τον Τομέα Λαογραφίας του Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας, το Παιδαγωγικό Τμήμα του Πανεπιστημίου και το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Ηπειρωτικών Σπουδών, ειδική περιφερειακή μονάδα του υπουργείου Πολιτισμού.
»Επίσης, θεωρήσαμε κρίσιμο να συμμετάσχουν στην προσπάθεια όχι μόνο επιστημονικοί φορείς, αλλά και εκπρόσωποι της κοινωνίας, έτσι συμμετέχουν ακόμη στο Δ.Σ. εκπρόσωποι του Δήμου Ζαγορίου, της Δημοτικής Ενότητας και του Λαμπριαδείου Ιδρύματος. Πετυχαίνουμε με τη δομή αυτή τη διεπιστημονικότητα, με την ουσιαστική έννοια του όρου, και την εμπλοκή της τοπικής κοινωνίας στην επιστημονική προσπάθεια. Το όφελος θα είναι πολλαπλό και αμφίδρομο. Πρώτον, θεωρούμε ότι η επιστήμη πρέπει να διαχέεται στην κοινωνία, να γίνεται κτήμα της και ειδικότερα όταν πρόκειται για το περιβάλλον και τον πολιτισμό, οι εφαρμογές είναι άμεσες και αφορούν όλους και τον καθένα μας. Εμείς, επίσης, χρειαζόμαστε τη στήριξη της κοινωνίας, που θα πρέπει να αναγνωρίσω ότι, ιδιαίτερα από το Λαμπριάδειο Ιδρυμα και τον πρόεδρό του Γ. Δούβλη, μας έχει παραχωρηθεί απλόχερα. Υπάρχουν βέβαια και τα άμεσα πρακτικά οφέλη για την τοπική κοινωνία».
Ο ΠΑΛΑΣΕ έχει ήδη φιλοξενήσει θερινά σχολεία σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, με συμμετοχή φοιτητών και διδασκόντων από Πανεπιστήμια της Ευρώπης. «Δεν διαθέτουμε όμως εργαστηριακό εξοπλισμό που θα μας επέτρεπε να αναβαθμίσουμε τη λειτουργία του. Αγωνιζόμαστε για να εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση από δωρεές και από προγράμματα. Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων είναι το μοναδικό στη χώρα που διαθέτει ανοικτό σταθμό πεδίου, ο οποίος μάλιστα έγινε δεκτός στο διεθνές δίκτυο OBFS (Organization of Biological Field Stations), στον οποίο ανήκουν σταθμοί όπως αυτοί του Πανεπιστημίου του Stanford.
»Το ίδιο το Πανεπιστήμιο με τη σημερινή στενότητα των οικονομικών του δεν έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει στις απαραίτητες εργασίες συντήρησης και κυρίως αναβάθμισης του κτηρίου και των υποδομών του. Λόγω του θεσμικού της ρόλου, η Περιφέρεια Ηπείρου πρέπει να βοηθήσει, το ίδιο και το Ριζάρειο Ιδρυμα, αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη της Ηπείρου και τη διεθνή προβολή των αξιών της, του φυσικού και πολιτισμικού της πλούτου. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η επένδυση σε τέτοιου είδους δραστηριότητες, με χαρακτηριστικά εξωστρέφειας και καινοτομίας, είναι μακράς πνοής και εξόχως ανταποδοτικές».

Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2014 

 

Asphodelus albus. Φωτ. Κώστας Ζήσης (costaszissis.com)