Η κρίση των γαϊδάρων

Ο τελευταίος γάιδαρος των Πανω-Σδενών

Μια μέρα εμφανίστηκε σε ένα χωριό ένας άνδρας με γραβάτα. Ανέβηκε σ’ ένα παγκάκι και φώναξε στους χωριανούς ότι θα αγόραζε όλα τα γαϊδούρια που θα του πήγαιναν 100 ευρώ το ένα, και μάλιστα μετρητά. Οι ντόπιοι το βρήκαν λίγο περίεργο, αλλά η τιμή ήταν πολύ καλή και όσοι προχώρησαν στην πώληση γύρισαν σπίτι με το τσαντάκι γεμάτο και το χαμόγελο στα χείλη.

Ο άνδρας με τη γραβάτα επέστρεψε την επόμενη μέρα και πρόσφερε 150 ευρώ για κάθε απούλητο γάιδαρο, κι έτσι οι περισσότεροι κάτοικοι πούλησαν τα ζώα τους. Τις επόμενες ημέρες προσέφερε 300 ευρώ για όσα ελάχιστα ζώα ήταν ακόμα απούλητα, με αποτέλεσμα και οι τελευταίοι αμετανόητοι να πουλήσουν τα γαϊδούρια τους.

Μετά συνειδητοποίησε ότι στο χωριό δεν έμεινε πια ούτε ένας γάιδαρος και ανακοίνωσε σε όλους ότι θα επέστρεφε μετά από μια εβδομάδα για να αγοράσει οποιοδήποτε γάιδαρο έβρισκε έναντι 500 ευρώ!!! Και αποχώρησε...

Την επόμενη μέρα ανέθεσε στον συνέταιρό του το κοπάδι των γαϊδάρων που είχε αγοράσει και τον έστειλε στο ίδιο χωριό, με εντολή να τα πουλήσει όλα στην τιμή των 400 ευρώ το ένα.

Οι κάτοικοι, βλέποντας την δυνατότητα να κερδίσουν 100 ευρώ την επόμενη εβδομάδα, αγόρασαν ξανά τα ζώα τους 4 φορές πιο ακριβά από ότι τα είχανε πουλήσει, και για να το κάνουν αυτό, αναγκάστηκαν να ζητήσουν δάνειο από την τοπική τράπεζα.

Όπως φαντάζεστε, μετά την συναλλαγή οι δύο επιχειρηματίες έφυγαν διακοπές σε έναν φορολογικό παράδεισο της Καραϊβικής, ενώ οι κάτοικοι του χωριού βρέθηκαν υπερχρεωμένοι, απογοητευμένοι, και με τα γαϊδούρια στην κατοχή τους που δεν άξιζαν πλέον τίποτα.

Φυσικά οι αγρότες προσπάθησαν να πουλήσουν τα ζώα, για να καλύψουν τα χρέη. Μάταια. Η αξία τους είχε πατώσει. Η τράπεζα λοιπόν κατάσχεσε τα γαϊδούρια και εν συνεχεία τα νοίκιασε στους πρώην ιδιοκτήτες τους. Ο τραπεζίτης όμως πήγε στον δήμαρχο του χωριού και του εξήγησε ότι, εάν δεν ανακτούσε τα κεφάλαια που είχε δανείσει, θα κατέρρεε και αυτός, και κατά συνέπεια θα ζητούσε αμέσως το κλείσιμο της ανοικτής πίστωσης που είχε με τον Δήμο.

Πανικόβλητος ο δήμαρχος και για να αποφύγει την καταστροφή, αντί να δώσει λεφτά στους κατοίκους του χωριού για να καλύψουν τα χρέη τους, έδωσε λεφτά στον τραπεζίτη, ο οποίος, παρεμπιπτόντως, ήταν κουμπάρος δημοτικού συμβούλου.
Δυστυχώς όμως, ο τραπεζίτης, αφού ανέκτησε το κεφάλαιό του, δεν έσβησε το χρέος των κατοίκων,  ούτε το χρέος του Δήμου, ο οποίος φυσικά βρέθηκε ένα βήμα πριν την πτώχευση.

Βλέποντας τα χρέη να πολλαπλασιάζονται και στριμωγμένος από τα επιτόκια, ο δήμαρχος ζήτησε βοήθεια από τους γειτονικούς Δήμους. Αυτοί όμως του έδωσαν αρνητική απάντηση, γιατί, όπως του είπαν, είχαν υποστεί την ίδια ζημιά με τους δικούς τους γαιδάρους...

Ο τραπεζίτης τότε έδωσε στον δήμαρχο την «ανιδιοτελή» συμβουλή/οδηγία να μειώσει τα έξοδα του Δήμου: λιγότερα λεφτά για τα σχολεία, για το νοσοκομείο του χωριού, για την δημοτική αστυνομία, κατάργηση των κοινωνικών προγραμμάτων, της έρευνας, μείωση της χρηματοδότησης για καινούρια έργα υποδομών. Αυξήθηκε η ηλικία συνταξιοδότησης, απολύθηκαν οι περισσότεροι υπάλληλοι του δημαρχείου, έπεσαν οι μισθοί και αυξήθηκαν οι φόροι.

Ήταν έλεγε αναπόφευκτο, αλλά υποσχόταν με αυτές τις διαρθρωτικές αλλαγές «να βάλει τάξη στη λειτουργία του δημοσίου, να βάλει τέλος στις σπατάλες» και να ηθικοποιήσει το εμπόριο των γαϊδάρων.

Η ιστορία άρχισε να γίνεται ενδιαφέρουσα, όταν μαθεύτηκε πως οι δυο επιχειρηματίες και ο τραπεζίτης είναι ξαδέρφια και μένουν μαζί σε ένα νησί κοντά στις Μπαχάμες, το οποίο και αγόρασαν με τον ιδρώτα τους. Ονομάζονται οικογένεια Χρηματοπιστωτικών Αγορών και με μεγάλη γενναιότητα προσφέρθηκαν να χρηματοδοτήσουν την εκλογική εκστρατεία των δημάρχων των χωριών της περιοχής.
Σε κάθε περίπτωση η ιστορία δεν έχει τελειώσει, γιατί κανείς δεν γνωρίζει τι έκαναν μετά οι αγρότες. Εσύ τι θα έκανες στην θέση τους; Τι θα κάνεις εσύ;

(Μετάφραση από το ιταλικό κείμενο, το οποίο ήταν μετάφραση του γαλλικού και πάει λέγοντας... Φυσικά, τα κείμενα αυτά είναι μεταφρασμένα σε όλες τις γλώσσες, γιατί, ως γνωστό, στην ιστορία αυτή εμπλέκονται επιχειρηματίες, τραπεζίτες, δημοτικές αρχές και φουκαράδες χωρικοί όλου του κόσμου, καθώς όλος ο πλανήτης υπόκειται στους «κανόνες της αγοράς» των γαϊδάρων…)

Σε άσπρο-μαύρο

Ωραίες, ασπρόμαυρες φωτογραφίες από το χωριό μας, που αναρτήθηκαν στο photobora.blogspot.com από τη xristina tzara.

Διάθεση τροφίμων στα Ιωάννινα από την ομάδα "Τρόφιμα χωρίς Μεσάζοντες"

Των προγόνων τα βάσανα

Θυμάμαι αμυδρά αυτόν τον δρόμο της μικρής επαρχιακής πόλης. Όχι πολύ μικρής πια, αν κρίνεις από τον κόσμο που κυκλοφορεί στον πεζόδρομο. Είχε λάσπες παλιά, και με τη βροχή, τέτοια βροχή σαν αυτή σήμερα, τα παπούτσια μας είχαν γίνει χάλια. Τώρα έχει ωραία πλακόστρωση, ίσα που νοτίζονται οι σόλες, κι όλα τα μαγαζιά είναι φωτισμένα, οι καφετέριες γεμάτες, ξεχειλίζουν μέχρι έξω τα αναπαυτικά τους καθίσματα. Θα ξεχνούσα την κρίση, αν δεν άκουγα τις βαριές συζητήσεις ανήσυχων ανθρώπων, την ανησυχία τους για το μέλλον. Έχουν καταπληκτικά μενού στις ταβέρνες, μεζέδες για εξερεύνηση, αλλά τίποτε δεν κάνει να μας βγάζει από τον στόχο, που είναι η αποτίμηση των κακών προοπτικών της χώρας και η απόδοση ευθυνών.

Σ’ ένα ανακαινισμένο μαγαζί κοιτάζω τις φωτογραφίες του αγροτικού παρελθόντος, γυναίκες με μαντίλια στα χωράφια, άντρες με τραγιάσκες στο χωριό, κορίτσια στη βρύση με τις στάμνες για νερό, αγόρια ξυπόλητα, κακοντυμένα, κουρεμένα γουλί να χαμογελούν. Δυο γενιές πίσω, ή και μόνο μία, ή ακόμα και οι ίδιοι άνθρωποι που πριν από πενήντα χρόνια πήγαιναν με τα πόδια στο σχολείο, περνώντας από πλημμυρισμένα ρυάκια ξυπόλητοι, και για το Γυμνάσιο έμεναν σε νοικιασμένα καμαράκια δυο-δυο. Τώρα έρχονται με το τζιπ τους από την πρωτεύουσα στο εξοχικό και συναντιούνται επίσης στην ωραία κεντρική καφετέρια για τις ίδιες συζητήσεις. Σαν να μιλάνε από το στόμα τους οι παππούδες κι οι γιαγιάδες τους, οι ταλαιπωρημένοι, ή τα παιδιά που υπήρξαν, όλοι αυτοί που δεν προλάβαιναν μάλλον να παραπονεθούν για τη μοίρα τους, αφού έπρεπε να την παλεύουν νυχθημερόν. Κι έδωσαν τη σκυτάλη στους απογόνους τους, που και χρόνο έχουν, και διάθεση, και πλούσια ποιητική γλώσσα, γεμάτη μεταφορές και παρομοιώσεις.

 Μεγάλος ο μόχθος κι ο πόνος των προγόνων και μας στοιχειώνει ακόμα. Δεν μπορεί να είναι μόνο δική μας τόση δυστυχία. Έχουμε να εκφράσουμε περασμένα πάθη, των προγόνων τα βάσανα. Όλοι αυτοί οι βλοσυροί άνθρωποι πάνω από τα τραπέζια, τα φορτωμένα με τα αγαθά της γης, μαγειρεμένα και σερβιρισμένα έτοιμα, και σε προσιτές τιμές, με τις σόμπες να μην τους αφήνουν να κρυώνουν ούτε στην καρδιά του Γενάρη, τα πουπουλένια μπουφάν να μην τους βαραίνουν τους ώμους καθώς περπατούν, σηκώνουν ωστόσο το βάρος του παρελθόντος. Δεν μπορεί μόνο η κρίση να είναι τόσο ασήκωτη.

 Τι θα έλεγαν οι πρόγονοι, αν μπορούσαν να μας ακούσουν μέσα απ’ αυτές τις φωτογραφίες; Αν μας έβλεπαν από καμιά μεριά τόσο καλοζωισμένους, αλλά βουτηγμένους στην πίκρα και στο παράπονο, τον φόβο και τη δυστυχία; Δεν θα στέκονταν λίγο να μας καμαρώσουν πρώτα, τους τόσο περιποιημένους, καλοντυμένους, ποδεμένους και άνετους απογόνους τους, πιο ψηλούς, πιο καθαρούς, με τη ζωή πιο εύκολη; Δεν θα χαμογελούσαν περήφανα για το κατόρθωμά τους; Θα μας μακάριζαν, κι ύστερα μάλλον θα μας μάλωναν για την τόση γκρίνια. Μπορεί και λίγο να τους ντρεπόμασταν; Μπα, θα τους σνομπάραμε μάλλον… Έτσι φτωχούληδες που θα εμφανίζονταν, δεν θα τολμούσαν καν να μας απευθύνουν τον λόγο.

Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες είναι του Θεσσαλού φωτογράφου Τάκη Τλούπα

Άρθρο της Άννας Δαμιανίδη στην Εφημερίδα των Συντακτών, 28-1-2014

.

Αχ, χελιδόνι μου...

Στη μελλοντική μητρόπολη του κόσμου, στο Πεκίνο, το νέφος της αιθαλομίχλης κρύβει τον ουρανό μέρα και νύχτα. Οι κάτοικοι της πόλης κοιμούνται και ξυπνούν μέσα στην «αχλύ της ανάπτυξης», χωρίς να βλέπουν ήλιο και ουρανό.

Τραγική ειρωνεία, σε μια πόλη όπου ο ουρανός λατρεύτηκε όσο πουθενά αλλού. Η πλατεία και η πύλη Τιεν Αν Μεν, (που σημαίνει Πύλη της Ουράνιας Ειρήνης) και ο Ναός του Ουρανού βρίσκονται σ ένα σκοτεινό, αποπνικτικό τοπίο.

Και η κυβέρνηση, για να ανεβάσει το ηθικό των κατοίκων, τοποθέτησε τεράστιες γιγαντοοθόνες στην «Πύλη της Ουράνιας Ειρήνης», για να βλέπουν οι κάτοικοι σε ποιο σημείο του ουρανού βρίσκεται ο ήλιος…

Η «Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας» θεωρείται από τους «σοφούς» της οικονομίας ως ένα οικονομικό θαύμα, με ξέφρενους ρυθμούς «ανάπτυξης», στηριζόμενη σ’ ένα σύστημα κρατικού καπιταλισμού. Οι αριθμοί δείχνουν μια θαυμάσια εικόνα, σε αντίθεση με τους ανθρώπους και το περιβάλλον. Αυτό είναι το κυρίαρχο πρότυπο για το μέλλον της ανθρωπότητας, το οποίο υιοθετούν και προωθούν οι σοφοί και οι δυνατοί του κόσμου. Ένα πρότυπο αφύσικο, απόκοσμο, ένας κόσμος χωρίς τα αυτονόητα αγαθά της φύσης -τον ήλιο, τον αέρα, το νερό.

Και όμως! Η ζωή δεν είναι μονόδρομος, όπως με χίλιους δυο τρόπους θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε…

«Μου πήραν τον ήλιο μου, αλλά εγώ θα τον βρω.

Κανόνισα μια μυστική συνάντηση μαζί του

όπως εκείνος που πηγαίνει για παράνομο τύπο

ή για παράνομο υλικό. Θα γιομίσω τον κόρφο μου

μεγάλα φύλλα χρυσαφιού και λάμπες για την κρύπτη μου,

πριν μου αφανίσουν την ψυχή, να τη κυκλοφορήσω

χέρι με χέρι μες τη νύχτα».

Νικηφόρος Βρεττάκος, «Ο ήλιος μου»

Η συγκινητική ιστορία ενός Ελληνογερμανού

Συγκινητική ιστορία ενός Ελληνογερμανού που αναζήτησε τις ρίζες του και έφτασε στη μεγάλη μορφή του Ζαγορισίου Mεγάλου Διδασκάλου του Γένους Νεοφύτου Δούκα.

            Οι στίχοι ενός λαϊκού τραγουδιού:

«Σ’ αυτή τη θάλασσα, σ’ αυτή την τρικυμία

για δες παράξενα που απλώνεται η γαλήνη.

Λες κι ό,τι μέλλει να συμβεί έχει ήδη γίνει

κι έχει απομείνει μοναχά η επιθυμία…»

ταιριάζουν απόλυτα με μια συγκινητική και αληθινή ιστορία-περιπέτεια ενός δεκαπεντάχρονου τότε παιδιού, που ζούσε στη Γερμανία, του Μιχαήλ Στέλε. Ενώ βρισκόταν στην εφηβική ηλικία, έπεσε στα χέρια του το έγγραφο της υιοθεσίας του. Άρχισε να το περιεργάζεται, να αναπτύσσει μέσα του αμφιβολίες και να ψάχνει τις ρίζες του.

Στο νου και στην καρδιά του έφηβου τότε Μιχάλη άναψε η επιθυμία της αναζήτησης των βιολογικών του γονέων, διότι ένα κλαδί ποτέ δεν ζει μόνο του. Από κάπου  τροφοδοτείται και παίρνει ζωή. Το δέντρο με τις ρίζες του ψάχνει και αυτό να βρει τροφή και νερό, για να ζει αιώνια. Έτσι μοιράζεται και το νερό και την τροφή, δημιουργώντας ένα δάσος. 

            Ο Μιχάλης, μόλις ενηλικιώθηκε, άρχισε περιπετειώδη έρευνα. Μετά από μεγάλη και επίπονη προσπάθεια γνώρισε τη βιολογική του μητέρα στη Γερμανία. Ο πατέρας του όμως είχε μετοικήσει στην Ελλάδα και έμενε στην Αθήνα. Μετά από χρόνια πήρε τη γενναία απόφαση να έλθει στην Ελλάδα και να τον αναζητήσει. Τα κατάφερε. Τον βρήκε. Έμαθε πολλά και συγκλονιστικά για την προσωπική του ιστορία. Έμαθε αυτό που πάντα πίστευε μέσα του, ότι είναι Έλληνας… Ο πατέρας του καταγόταν από τον Ελαφότοπο Ζαγορίου και ονομαζόταν Δημήτριος Δούκας. Δεν πρόλαβε όμως να ολοκληρώσει τις επιθυμίες του, διότι ο πατέρας του έφυγε από τη ζωή.

Αλλά και ο επόμενος στίχος του λαϊκού τραγουδιού έχει βαθύ νόημα και ανταποκρίνεται στην περιπέτεια του Μιχάλη.

«Δεν τα προκάλεσε κανείς όσα συμβαίνουν,

μπλέκουν τα θαύματα, τα πράγματα, οι συμπτώσεις.

Αυτή η απέραντη λαχτάρα έχει επιπτώσεις…»

Ευτυχώς, για τον σαρανταπεντάχρονο σήμερα Μιχάλη οι επιπτώσεις ήταν αγαθές. Μέσα στη διερεύνηση του γενεαλογικού του δένδρου και την αναζήτηση των προγόνων του, μη γνωρίζοντας ο ίδιος ελληνικά, έβαλε έναν Έλληνα φοιτητή, που εργαζόταν στην επιχείρησή του στο Ουμπερλίνγκεν της Γερμανίας, τον Γιώργο, και τηλεφώνησε στον Επανωσουδενιώτη καθηγητή και συγγραφέα Αριστοφάνη Ζαμπακίδη, που έχει συγγράψει ειδική μελέτη για την προσωπικότητα και το έργο του Επανωσουδενιώτη μεγάλου Διδασκάλου του Γένους Νεοφύτου Δούκα με τίτλο «Νεόφυτος Δούκας. Ο Ηπειρώτης λόγιος ιερομόναχος και το εκπαιδευτικό του έργο». Το έκανε αυτό, διότι και το επώνυμο του βιολογικού του πατέρα ήταν Δούκας.

Ο Μιχάλης πραγματοποίησε δυο ειδικά ταξίδια από τη Γερμανία στη Θεσσαλονίκη, για να πληροφορηθεί σχετικά  με τη σπάνια μορφή του Νεοφύτου Δούκα και τις ποικίλες δράσεις του, τόσο στο Εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα. Στον Αρ. Ζαμπακίδη διατύπωσε πολλές φορές το ερώτημα: «Μήπως και εγώ είμαι απόγονος του Ζαγορισίου λογίου Νεόφυτου Δούκα;»

Τα διεισδυτικά ερωτήματά του και η σφοδρή επιθυμία του να διαπιστώσει τη σχέση του με τον Ν. Δούκα δημιούργησαν προβληματισμό. Στο ερώτημα του Αρ. Ζαμπακίδη «Μιχάλη, ποια είναι η αιτία που ψάχνεις τη σχέση των προγόνων σου με τον Νεόφυτο Δούκα;», ο Μιχάλης απάντησε: «Η αιτία που με ώθησε στην έρευνα ήταν να βρω κάποιον με τον οποίο να έχω το ίδιο αίμα αλλά και να εμπνέομαι απ’ αυτόν…».

Εδώ πρόκειται για θαύμα! Ο πατέρας του Νεοφύτου Δούκα ονομαζόταν Αναστάσιος. Ο αδελφός του Αναστασίου Δούκα, Δημήτριος, θείος δηλαδή του Ν. Δούκα, ήταν ο μόνος που επέζησε από την πανώλη που μάστιζε τότε πολλά χωριά του Ζαγορίου, όπως αναφέρει ο σημαντικότερος βιογράφος του Ν. Δούκα, Σπύρος Αθανασιάδης. Ο θείος λοιπόν του Ν. Δούκα, Δημήτριος Δούκας,  πήγε εσώγαμπρος στο Καπέσοβο Ζαγορίου. Απόγονος αυτών των Δουκαίων, όπως διαπιστώθηκε μετά από έρευνα των αρχείων, ο Νικόλαος Δούκας, έφυγε από το Καπέσοβο και πήγε εσώγαμπρος στον Ελαφότοπο το 1904 ή το 1907. Απόγονος αυτού του Δούκα ήταν ο πατέρας του Μιχάλη, ο Δημήτριος Δούκας. Τι λέτε, μπλέκουν τώρα τα θαύματα, τα πράγματα και οι συμπτώσεις;

Ο γιός του Δημητρίου Δούκα από τον Ελαφότοπο, ο Μιχάλης Στέλε-Δούκας, ένας λαμπρός οικογενειάρχης με τρία παιδιά ζει και δραστηριοποιείται στη Γερμανία. Ήρθε στο χωριό των προγόνων του, στα Άνω Πεδινά Ζαγορίου Ιωαννίνων, έζησε αξέχαστες στιγμές στην εκδήλωση που οργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πανωσουδενιωτών. Ακόμη μετέβη στον Ελαφότοπο, προσκύνησε στον τάφο του παππού του και επισκέφθηκε το Καπέσοβο, όπου το γενεαλογικό του δένδρο άπλωσε και εκεί τις ρίζες του.

Αισθάνεται Έλληνας. Αγαπά την Ελλάδα και τις όμορφες Παραδόσεις της. Το όνειρό του θα εκπληρωθεί απόλυτα, όταν λάβει την Ελληνική ιθαγένεια και πολιτογραφηθεί Ζαγορίσιος πολίτης. Η προσπάθεια, βέβαια, συνεχίζεται, διότι ο Μιχάλης δικαίως και διακαώς επιδιώκει και του ανήκει η Ελληνική ιθαγένεια. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον γι’ αυτό επιδεικνύει ο Επανωσουδενιώτης επίτιμος Αρεοπαγίτης Βασίλειος Λαμπρίδης, καθώς και ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πανωσουδενιωτών. Μέχρι να γίνει αυτό ο Μιχάλης Στέλε-Δούκας θα είναι καλοδεχούμενος στο φιλόξενο Ζαγόρι με τη σύζυγο και τα τρία εκλεκτά παιδιά του, τον Κωνσταντίνο-Νικόλαο, τη Ζωή-Πηνελόπη και την Αύρα, όπως του υποσχέθηκαν οι συγχωριανοί του σε μια ξεχωριστή εκδήλωση που διοργάνωσαν προς τιμήν του.

Ο Μιχάλης διαπίστωσε ότι η γενέτειρα του Νεοφύτου Δούκα έδωσε τόσα πολλά στην πατρίδα μας με τα κληροδοτήματα, αλλά και με τις μορφές που ανέδειξε όπως είναι ο διαπρεπής λόγιος κληρικός Νεόφυτος Δούκας, ο ιστορικοφιλόσοφος Ιωάννης Λαμπρίδης, ο Αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου Νικόλαος Ιωαννίδης, ο Μιχαήλ Τσατσάνης, ο Ιωάννης Λαμπριάδης, ο Νικόλαος Γεωργιάδης και πολλοί άλλοι νεότεροι ευεργέτες. Έτσι έχει ιερό πόθο να παρουσιάσει σε τηλεοπτική σειρά τη ζωή και το έργο του Νεοφύτου Δούκα και μέσα απ’ αυτό να προβάλει το Ζαγόρι, την Ήπειρο και τον πολιτισμό της Ελλάδας σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη.

Η Πολιτεία οφείλει να του δώσει αυτό που του ανήκει, να τον πολιτογραφήσει Έλληνα πολίτη και να μη προφασισθεί …γραφειοκρατία!

.

Οικομουσείο του Αώου

Ένα μουσείο μάς ανοίγει τους ορίζοντες, για να γνωρίσουμε ένα από τα σημαντικότερα οικοσυστήματα του τόπου μας, αν όχι της Ευρώπης, αυτό του Αώου. Τις πύλες του ανοίγει και επίσημα την Κυριακή το Διασυνοριακό Οικομουσείο του Ποταμού Αώου.

 Με αφορμή το γεγονός αυτό, οι τέσσερις συνεργαζόμενοι φορείς που υλοποιούν το έργο, το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (Med-INA), η Πίνδος Περιβαλλοντική, το Institute of Nature Conservation in Albania (INCA) και το Δασαρχείο της Πρεμετής, οργανώνουν και συνέδριο, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στο συνεδριακό χώρο του Δημαρχείου Κόνιτσας στις 26 και 27 Ιανουαρίου.

 Το Μουσείο, το οποίο είναι έργο συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από Εθνικούς Πόρους στα πλαίσια του Διασυνοριακού Προγράμματος ΙΡΑ «Ελλάδα-Αλβανία 2007-2013», αποσκοπεί στην από κοινού προστασία, προβολή και ανάδειξη της ευρύτερης περιοχής της λεκάνης απορροής του Αώου, από τις πηγές του μέχρι το Τεπελένι της Αλβανίας, συμπεριλαμβάνοντας τον Βοϊδομάτη και τον Σαραντάπορο με τα Μαστοροχώρια.

 Η δημιουργία του Οικομουσείου του ποταμού Αώου βασίστηκε σε ήδη υπάρχουσες επιστημονικές μελέτες, σε επιτόπια έρευνα και σε μαρτυρίες κατοίκων της περιοχής, πάντα σε στενή συνεργασία με την τοπική κοινωνία. Μέσα από τη διαδικασία αυτή επιλέχθηκαν τέσσερις βασικές θεματικές διαδρομές:

·        «Ο Αώος και ο άνθρωπος»,

·        «Οι δρόμοι και η διάσχιση του χώρου»,

·        «Οι καρποί της γης του Αώου» και

·        «Το νερό κι ο τόπος».

 Να σημειωθεί, ότι τα Οικομουσεία, ανά τον κόσμο, έχουν συμβάλλει στη διατήρηση και στη στήριξη παραδοσιακών επαγγελμάτων, στην καταγραφή και στη μετάδοση της ιστορικής μνήμης, στην αναβίωση τοπικών εκδηλώσεων και στην ανάδειξη και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Παράλληλα, ενισχύουν την επαφή της τοπικής κοινωνίας με το περιβάλλον και τον πολιτισμό της, συμβάλλουν στην ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού και μπορούν να αποτελέσουν εργαλείο για στοχευμένες πρωτοβουλίες και δράσεις ανάπτυξης της περιοχής με χαρακτήρα αειφορικό.

 Το πρόγραμμα

 Σύμφωνα με το πρόγραμμα, την έναρξη του διήμερου συνεδρίου θα κηρύξει ο Δήμαρχος Κόνιτσας, Παναγιώτης Γαργάλας, στις 26 Ιανουαρίου, στις 18:00, υπό την αιγίδα του οποίου πραγματοποιείται το συνέδριο. Θα ακολουθήσουν επίσημοι χαιρετισμοί από τον Δήμαρχο Ζαγορίου, Γαβριήλ Παπαναστασίου, και από τους Δημάρχους της Πρεμετής, Gilbert Jace και της Κλεισούρας, Klement Ndoni, ως εκπρόσωποι των περιοχών της ευρύτερης περιοχής που καλύπτει το οικομουσείο στην Ελλάδα και την Αλβανία. Θα χαιρετήσουν επίσης, ο Θανάσης Κοράκης εκ μέρους του Φορέα Διαχείρισης Εθνικών Δρυμών Βίκου- Αώου και Πίνδου, ο Διευθυντής του Δασαρχείου Πρεμετής, Elton Ismaili και o Διευθυντής του Med-INA, Θύμιος Παπαγιάννης. Στη συνέχεια θα γίνει παρουσίαση του Οικομουσείου από τους εταίρους του έργου και θα υπογραφεί το Σύμφωνο Καλής Συνεργασίας του Δικτύου του Οικομουσείου.

 Κατά την δεύτερη ημέρα του συνεδρίου θα παρουσιαστούν οι τέσσερις θεματικές διαδρομές του, μέσα από τις οποίες οι επισκέπτες του Οικομουσείου θα έχουν τη δυνατότητα να περιηγηθούν και να ανακαλύψουν την φυσική και πολιτισμική κληρονομιά της περιοχής. Ξεχωριστή νότα θα δώσει η παρουσίαση του παραμυθιού του Οικομουσείου, «Το χάρισμα του φεγγαριού», που αποδίδει μυθιστορηματικά τις διαδρομές αυτές. Επιπλέον, ειδικοί επιστήμονες σε θέματα φυσικού περιβάλλοντος και διαχείρισης πολιτισμικής κληρονομιάς, τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Αλβανία και το εξωτερικό, θα παρουσιάσουν την ιδιαίτερη ταυτότητα της ευρύτερης περιοχής του Αώου καθώς και τις διεθνείς τάσεις στην ανάδειξη και προστασία της πολιτισμικής κληρονομιάς. Στο τέλος των εργασιών του συνεδρίου θα παρουσιαστεί η εικονική περιήγηση που θα επιτρέπει στους επισκέπτες του Οικομουσείου να περιηγηθούν στις τέσσερις θεματικές διαδρομές του, μέσω του διαδικτύου, καθώς και η ιστοσελίδα του. Τέλος, στόχος του συνεδρίου, είναι να αποτελέσει την αφορμή για να συζητηθούν οι προοπτικές που μπορεί να προσφέρει το Οικομουσείο στην ανάπτυξη της περιοχής.

 Παράλληλα, στις 29 και 30 Ιανουαρίου, στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας, θα γίνει ειδικό ενημερωτικό σεμινάριο για τα μέλη του δικτύου του Οικομουσείου που θα αναλάβουν τη μελλοντική ανάπτυξη και διαχείριση του.

.